In ons laboratorium doen wij bacteriologisch melkonderzoek

Wanneer melkonderzoek?

Wij doen melkonderzoek van koeien met een uierontsteking (mastitis) of van koeien met een hoog celgetal. Of uw koe een hoog celgetal heeft kan worden opgemerkt door de MPR controle of kunt u zelf aantonen door middel van een CMT test. Uierontsteking herkent u aan een veranderde samenstelling van de melk. Bijvoorbeeld vlokken in de melk of juist een erg waterige melk.

Het melkonderzoek

Wanneer u een steriel genomen melkmonster bij ons inlevert, zullen wij deze "op kweek" zetten. Deze bacteriekweek is een belangrijk onderdeel van de diagnose. Welke bacterie de uierontsteking veroorzaakt, is namelijk erg belangrijk voor de uiteindelijke therapiekeuze.

Wij maken gebruik van verschillende kweekmedia. Een medium is een voedingsbodem voor de bacteriën. Het juiste medium, in combinatie met een optimale temperatuur in de stoof, zorgen voor een enorm snelle vermenigvuldiging van de bacteriën. Deze bacteriën vormen na ongeveer 24 uur in de stoof een 'kolonie'. Sommige bacteriën groeien langzamer en moeten langer in de stoof. 

Zo'n kolonie is met het blote oog waar te nemen op het medium. Het medium waar de bacteriën op zijn gaan groeien, de geur, de kleur en de verkleuringen op het medium geven een indicatie om welke bacterie het gaat.

Vervolgens worden aanvullende testen gedaan om aan te tonen of uit te sluiten om welke bacterie het gaat.

Antibiogram (ABG)

Wanneer de ziekteverwekkende bacterie geïdentificeerd is, wordt deze op een nieuw speciaal medium aangebracht. Hier worden vervolgens stukjes van verschillende antibiotica op aangebracht. Dit heet een antibiogram (ABG). Dit geheel wordt wederom 24 uur in de stoof gezet, waarna heel specifiek afgelezen kan worden voor welke antibiotica deze bacterie gevoelig is en voor welke antibiotica juist ongevoelig (resistent).

Uitslag melkonderzoek

De uitslag van het melkonderzoek bevat de bacterie die de uierontsteking of het hoge celgetal van uw koe heeft veroorzaakt en de uitslag van de ABG, zodat een juiste therapie kan worden ingesteld of de huidige therapie kan worden gewijzigd. Tevens bevat onze uitslag preventieve maatregelen die u kunt toepassen. Deze adviezen zijn gebasseerd op het karakter van de bacterie (omgevingsgebonden of koegebonden).

Soms kan het voorkomen dat er geen groei plaatsvindt van bacteriën. Standaard wordt zo'n kweek in plaats van 24 uur, 48 uur in onze stoof gehouden. Het kan zijn dat er dan nog steeds geen groei is van bacteriën. Dit kan gebeuren wanneer de bacterie al opgeruimd is door het immuunsysteem van de koe zelf. Dit komt vaak voor bij E. coli mastitis. Ook wanneer de koe al wordt behandeld met antibiotica, zal de kans kleiner zijn dat er een bacterie gekweekt wordt. Er zijn ook een aantal bacteriën die soms wel en soms niet via de melk worden uitgescheiden, zoals S. aureus mastitis. In dat geval kan het raadzaam zijn na de volgende MPR nogmaals melk te brengen voor onderzoek.

Soms kan het voorkomen dat u een mengmonster heeft gebracht. Dit monster is dan vervuild met bacteriën vanuit de omgeving (bijvoorbeeld uw handen). Wij kweken dan meerdere soorten bacteriën en kunnen dan niet aanwijzen welke bacterie de ziekteverwekker is. In dit geval, kunt u opnieuw een steriel melkmonster komen brengen. Heeft u moeite met het steriel nemen van melkmonsters? Wij helpen u hier graag mee.

Steriel melkmonster

Het steriel nemen van een melkmonster is erg belangrijk. Als er andere bacteriën in het melkmonster 'vallen' vanuit omgeving of uw handen, is het melkmonster niet bruikbaar. U kunt bij ons steriele melkmonsterbuisjes kopen. Deze melkmonsterbuisjes zijn makkelijk in gebruik omdat zij een dop hebben die er op geklikt kan worden en dus niet gedraaid hoeft te worden.

Hierbij een stappenplan voor een steriele monstername:

1. Zorg dat er weinig stof(deeltjes) op het uier zitten en zorg dat de staart niet in de weg zit!

2. Draag handschoenen.

3. Maak de speenpunt steriel met een droogzetdoekje of een ander ontsmettend doekje. Ga met het doekje goed rond in de speenpuntingang.

4. Maak uw handen eventueel nu steriel met een desinfectiemiddel.

5. Straal een aantal melkstralen voor.

6. Vul het steriele melkmonsterbuisje met een aantal stralen melk.

7. Klik het dopje weer goed dicht en schrijf het koenummer en aangedane kwartier op het buisje.

8. Nu kan de koe (uit)gemolken worden etc. Breng dezelfde dag nog het melkmonster naar ons laboratorium! Kunt u niet direct komen? Geen probleem, zet dan het melkmonster zo lang in de koelkast.

Heeft u vragen over het steriel nemen van een melkmonster of over ons melkonderzoek? Vraag onze dierenartsen of -assistentes!