Eiwit in veevoer voor koeien: belangrijke toevoeging

Koeien hebben genoeg eiwitten nodig in het veevoer voor hun gezondheid. Hoe dat precies zit? Rundveedierenarts Bernd Hietberg uit Drenthe geeft uitleg.

Waarom heeft een koe eiwitten nodig in het voer?

“Koeien hebben eiwitten nodig voor het onderhoud van het eigen lichaam en voor een goede stofwisseling”, vertelt Bernd Hietberg van dierenartsenpraktijk Beilen. Dat geldt voor zowel de spieren, als de organen. Het maagdarmstelsel is ook een soort spier en is bij herkauwers veel complexer dan bij andere dieren. Vanwege die complexiteit heeft de koe relatief veel eiwitten nodig voor de vertering van voedsel. Ook heeft een koe eiwit nodig om melkeiwit te maken; melk bevat ongeveer 3,5% eiwit. Daarvoor gebruikt de koe eiwit dat ze op eet, maar ze maakt ook eiwit aan met behulp van de bacteriën in haar pens.”

De koe maakt dus zelf ook eiwitten?

“Ja, in de pens. Die bevat miljoenen gunstige bacteriën en eencellige organismen, zogeheten protozoen, die het mogelijk maken om plantaardige voeding, zoals gras, mais, hooi en zelfs stro af te breken. Verderop in het maagdarmstelsel worden deze door de koe verder verteerd.”

Door dat bijzondere verteringsproces komen alle negen essentiële aminozuren voor de mens in melk terecht. Dat zijn fenylalanine, histidine, isoleucine, leucine, lysine, methionine, threonine, tryptofaan en valine. En dat is een van de redenen waarom zuivel past in een gezond voedingspatroon.

Is het erg als een koe te weinig eiwitten binnenkrijgt?

“Als de koe te weinig eiwitten binnenkrijgt, nemen de gezondheidsrisico's voor de koe toe. De koe heeft ten eerste minder weerstand en is hierdoor vatbaarder voor infectieziekten. Daarnaast moet de koe om het gebrek aan eiwit te compenseren, veel meer koolhydraten krijgen in het eten. Dat zorgt voor vervetting. Een te kort aan eiwitten heeft ook invloed op de melkproductie en de kwaliteit. Die nemen af. Boeren stemmen de hoeveelheid eiwitten zelf goed af, zodat het hele jaar de melkproductie van een koe optimaal is.”